Visite

Gistermiddag zijn Karst Johannes en zijn vriendin Martine op de Fjellstova aangekomen voor een paar dagen vakantie. Ze zijn zaterdagnacht vertrokken, zondag op de boot van Frederikshaven naar Oslo gevaren. Ze hebben in Oslo overnacht en zijn in een uur of 8, onderweg genietend van het landschap, naar ons toe gereden.
Ze hadden verschrikkelijk veel boodschappen voor ons mee, hoera! 3782 kilo belegen kaas (bedankt heit en mem!) 42 plakken kroepoek (kennen ze hier helemaal niet) 563 stukken speculaas (het is tenslotte bijna december) 96 liter wiener melange (van de 5000 soorten koffie bestaat deze lekkerste net niet in Noorwegen) 16 liter wijn (niet te betalen hier en alleen in staatswinkels te koop) 689 flesjes Grolsch kanon (is hier niet) en last but not least : 13 hectoliter old captain brown rum, Feiko's liquid gold! (Bedankt jongens !, zegt Feiko)
Verder zijn meegereisd: onze bedbank, de rest van mijn geliefde bladiebla tuindorado servies, mijn bureau, mijn stoel, eeeh, denkdenkdenk, en dan ben ik vast nog iets vergeten.
Dat scheelt weer aardig wat nieuwe spullen kopen als we gaan verhuizen. Volgende week zaterdag is er een rommelmarkt georganiseerd door de hoogste klas van de basisschool (groep 10, leeftijd 15-16 jaar). Zijn willen op deze manier graag geld verdienen voor hun Rome-reis, door andermans spul te verkopen. Wie weet zit er nog wat nuttigs voor ons bij.
Voor degenen die het interesseert, het schoolsysteem werkt hier anders: Als je zes bent ga je naar de grunnskole, de grondschool. Daar blijf je 10 klassen lang, tot je 16 bent. Vanaf de eerste klas wordt er al huiswerk gemaakt, en leren de kinderen Engels. Verder hebben ze elke week een buitendag, waar ze de hele dag de bergen ingaan om te spelen en te leren. Speciaal onderwijs bestaat niet, extra begeleiding wel. Kinderen met welke handicap dan ook gaan gewoon naar dezelfde school. Je kan niet blijven zitten, ook als je niveau niet hoog genoeg is. Kinderen gaan van 8-13 naar school, elke middag zijn ze vrij. Het schijnt dat het gemiddelde niveau en snelheid hier dan ook wat lager ligt als in Nederland, al kan ik daar geen stellige uitspraken over doen omdat hierbij afga op oordelen van anderen, zelf heb ik er geen kennis van.
Na de grunnskule volgt de vidergeandeskule , de verdergaande/voorbereidende school. Hier kiezen de kinderen wel al een bepaalde richting, bijvoorbeeld sport, gezondheid, toerisme etc. Je kan het zien als een twee-jarige MBO-opleiding, al wordt er hier geen onderscheid gemaakt in niveaus, alleen interesses. Na deze opleiding ben je ongeveer 18 en kun je als je wilt aan het werk. Of je kiest ervoor om verder te studeren aan een hoyskule (hogeschool) of universiteit. Als Nederlander heb je niet voldoende aan HAVO voor de hoyskule, VWO of propedeuse HBO/WO voldoet wel. Hier ligt het niveau dus hoger dan bij ons, al ligt het tempo misschien lager.
Het netwerk van grunskoler is uitgebreid, vrijwel elk dorp heeft een school. De vidergeande skoler zijn ingedeeld in specialismen. Je kan opgeven wat je 3 voorkeuren zijn, en dan wordt er geloot. Om te zorgen dat iedereen redelijk verspreid over de scholen terecht komt, kan het dus zijn dat je 1000km verderop moet gaan wonen om de opleiding van jouw keuze te kunnen doen...
Van mijn collega's zijn er 2 die in Stranda op school zitten. Dat is vanaf Sjoholt een uur met de bus, dan een half uur met de veerboot en dan nog een kwartier voordat ze er zijn. Dat is elke dag bijna 4 uur reizen, erg veel!
In een land waar wij al een half uur rijden om slechts boodschappen te gaan doen is dat natuurlijk iets minder absurd. Je kan het je voorstellen dat we 8 km buiten Ureterp (Sjoholt) wonen, waar alleen 2 supermarkten en een tankstation zijn. Vervolgens rijden we slingerend in 40 ipv 30 km naar Groningen om boodschappen te doen, omdat daar het dichtstbijzijnde winkelcentrum is. Er liggen wat kleine dorpjes tussenin, maar dat is het dan ook. Zo is het hier nu eenmaal en dat is fijn, want zo is er veel ruimte over voor mooie dingen! In deze regio More og Romsdal, die zo groot is al Noord-Nederland plus een stuk Overijssel, wonen net zoveel mensen als in de stad Groningen. Denk daar maar eens over na!
Na alle afdwalingen gaan we terug naar het dagelijkse leven: Ik geniet hier nu van een prachtig roze zonsopgang, het is nu 8 uur, en ik ben al een uur uit bed. Tegenwoordig zijn we om 7 uur gewoon klaarwakker, en liggen we er rond half 11 in. Ik had nooit gedacht dat je zo fit zou worden van vroeg opstaan. Van uitslapen wordt je duidelijk niet uitgeslapender, dat blijkt nu wel. Gisteravond hebben we gezellig gezeten en gekletst met Karst, Martine en Skype-Wouter. Ik mis Nederland geen seconde maar het is toch wel erg leuk om real life met vrienden en familie te praten! Skypen is leuk maar telt natuurlijk niet echt.
Daarom: wie heeft er zin om de kerst hier met ons in Noorse stijl te vieren? Met héééél véééél vleesch, taart, vleesch, taart en nog meer lekkers? Echte megakerstbomen, chocoladetaart, gebraden schapepoten, lamsribbetjes, kersentaart, varkenslappen, vanilletaart, walvisbiefstuk, en nog veel meer lekkers. Je kan van begin december tot half januari komen want kerst duurt hier gewoon 1,5 maand!
Nou toedeloe, ha det bra!